Jeziorko Czerniakowskie wysycha, bo nie ma dopływu wody. Zewnętrzna firma miała go wskazać, ale po ponad roku prac, ratusz wypowiedział jej umowę

czwartek, 19 styczeń 2023 15:55

Pola czerniakowskie czekają na zabudowę. Na drodze staje brak koncepcji doprowadzenia wody do Jeziorka Czerniakowskiego Fot. Dariusz Borowicz

Brak koncepcji zasilania zbiornika, to zła wiadomość dla zbiornika, ale jeszcze gorsza dla urzędowych planów rozwoju miasta i dla deweloperów. Od powstania koncepcji zależy bowiem możliwość rozpoczęcia inwestycji mieszkaniowych na pobliskich polach przy Trasie Siekierkowskiej.

Pod koniec grudnia firma Safege / SUEZ Consulting miała na zlecenie miasta złożyć raport, na który od dawna czekają aktywiści, zwykli mieszkańcy i deweloperzy. Miała w nim określić, skąd powinna pochodzić woda zasilająca Jeziorko Czerniakowskie, największy naturalny zbiornik wodny w Warszawie. Raport złożyła, ale ratusz go przyjął tylko w części. Najważniejszą część zakwestionował, a całą umowę z wykonawcą rozwiązał.

Pierwsze sygnały

Pierwszy sygnał o tym, że coś dziwnego dzieje się z raportem, odebraliśmy ponad miesiąc temu, w połowie grudnia ubiegłego roku. Zapytaliśmy wtedy jego wykonawcę, polski oddział francuskiej firmy Safege / SUEZ Consulting, na jakim etapie znajduje się "Koncepcja zagospodarowania i odprowadzenia wód opadowych i roztopowych dla obszaru Łuku Siekierkowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł i sposobu zasilania w wodę akwenu rezerwatu przyrody „Jeziorko Czerniakowskie” (to oficjalna nazwa raportu).

Mikołaj Nowak z biura prasowego Safege uchylił się wtedy od odpowiedzi, sugerując kontakt bezpośrednio z inwestorem. Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego w stołecznym ratuszu, zleceniodawca raportu, stwierdziło, że „opracowanie nie zostało jeszcze ukończone” i że wykonawca „jest w trakcie realizacji umowy”. Było to o tyle dziwne, że wyznaczony w umowie termin dostarczenia raportu i naniesienia poprawek (2 tygodnie na „ustosunkowanie się Wykonawcy do zgłoszonych uwag i przyjęcie przez zamawiającego całości opracowania”) minął po 19 miesiącach, w połowie grudnia, czyli dokładnie w czasie, w którym kontaktowaliśmy się z ratuszem.

Urzędnicy tłumaczyli, że poślizg nie jest niczym nadzwyczajnym. - Termin realizacji umowy przypada na połowę grudnia 2023 – przyznał Artur Szklarczyk z wydziału prasowego miasta. - Jednakże wykonawcy w ramach umowy przysługuje możliwość poprawy lub zmiany dokumentu, która zwyczajowo jest uwzględniana w ramach ostatecznego odbioru przedmiotu zamówienia. Czas ten obejmuje do kilku tygodni – mówił przedstawiciel ratusza. Wskazał też nowy termin: - W związku z powyższym wszelkie ostateczne ustalenia w zakresie przedmiotowego opracowania będą mogły być udostępnione nie wcześniej niż w drugiej połowie stycznia przyszłego roku.

Wybucha bomba

Bomba wybuchła, gdy na początku stycznia jeden z deweloperów, starających się o budowę osiedla mieszkaniowego na polach przy Jeziorku Czerniakowskim, poinformował nas, że po dwóch latach starań o pozwolenie na budowę właśnie natrafił na kolejną przeszkodę. - W ostatnich dniach, jak wynika z ustnej informacji uzyskanej w Biurze Architektury i Planowania Przestrzennego, wykonawca przetargu dostał pismo rozwiązujące umowę – mówi Aleksandra Wołodźko, prezes Greenfields, firmy doradczej działającej na zlecenie właścicieli nieruchomości, w tym przypadku spółki Apricot.

- Wykonawca nie wywiązał się w pełni z zakresu trzeciego etapu opracowania, dlatego musieliśmy podjąć decyzję o wypowiedzeniu umowy – potwierdza po tygodniu Artur Szklarczyk z ratusza. Nie tłumaczy jednak, jaki był powód niewywiązania się z umowy.

Ten wyjawia nam przedstawiciel dewelopera. - Było to spowodowane niewprowadzeniem poprawek do złożonej dokumentacji, na które wskazało Biuro – mówi Aleksandra Wołodźko z Greenfields.

Faktycznie, taka sytuacja stanowi formalny powód do rozwiązania umowy. Mowa o tym w paragrafie 13 umowy. Czytamy tam, że „w przypadku powtórnego, pisemnego wezwania do wykonania poprawek, we wskazanym przez Zamawiającego terminie i niewywiązania się przez Wykonawcę z obowiązku ich wprowadzenia, w danym etapie realizacji umowy, Zamawiający ma prawo do odstąpienia od umowy.”

Ratusz nie potwierdził nam, czy to ten punkt zdecydował o rozwiązaniu umowy, choć pozostałe powody wskazane w umowie wydają się mało prawdopodobne (niezawiniona przerwa w realizacji umowy, przekraczająca 6 miesięcy; zawinione opóźnienie Wykonawcy przekraczające 30 dni kalendarzowe). Nie wskazał nam też, co konkretnie nie zostało wykonane.

Efekty 19 miesięcy pracy do wyrzucenia?

Czy rozwiązanie umowy z wykonawcą oznacza, że cały jego raport trafi do kosza i trzeba będzie zaczynać wszystkie prace od początku? Ratusz zapewnia, że tak się nie stanie. - Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego przyjęło część opracowania, która została wykonana w ramach pierwszego i drugiego etapu. Miasto dysponuje tym materiałem. Obejmuje on diagnozę przyrodniczo-infrastrukturalną – wyjaśnia Artur Szklarczyk. I dodaje: - Charakterystyka przyrodnicza i inwentaryzacja istniejącego systemu odprowadzania wód opadowych i roztopowych jest gotowa. (…) W tym zakresie nie musimy ponawiać ani wznawiać prac.

Co kryje się pod skrótowymi hasłami charakterystyka przyrodnicza i inwentaryzacja? Zgodnie z zamówieniem, wykonawca miał tu określić i nanieść na mapę granice zlewni Jeziorka Czerniakowskiego, ocenić przepuszczalność gruntów, określić maksymalne przepływy kanałów: Głównego „A”, Sieleckiego i Siekierkowskiego, zinwentaryzować oraz ocenić stan techniczny i przepustowość istniejącego systemu odprowadzania i zagospodarowania wód opadowych i roztopowych (tj. kanalizacji deszczowej i urządzeń wodnych będących odbiornikami tych wód).

Do zadań firmy Safege należała analiza sposobu, w jaki obecnie zasilane jest w wodę Jeziorko Czerniakowskie, w tym wskazanie źródeł i wielkości dopływu z poszczególnych źródeł. Eksperci firmy mieli też zidentyfikować czynne zlewnie, określić bilans wód opadowych i roztopowych dla standardowych natężeń, czasów trwania i częstości opadu, oraz wskazać obszary bezodpływowe i zagrożone podtopieniami przy różnych scenariuszach.

Poza hydrologią wykonawca opracowania miał zbadać stan samego Jeziorka Czerniakowskiego, w tym jego aktualne warunki termiczno-tlenowe i skład chemiczny wód. Chodziło m.in. o ocenę tempa gromadzenia osadów w zbiorniku pod kątem ewentualnego nadmiernego wzrostu glonów, a w konsekwencji wyczerpania tlenu w zbiorniku. Analiza miała też dotyczyć aktualnego stanu fauny oraz roślinności wodnej i nabrzeżnej zbiornika. A dodatkowo właściwości chemicznych oraz temperatury wód zasilających w przypadku planowanego wprowadzenia ich do akwenu.

Brakujący zakres

Wiemy już, co ratusz przyjął bez zastrzeżeń. A co odrzucił? - Brakuje opracowania rozwiązań projektowych zagospodarowania i odprowadzania wód opadowych i roztopowych dla obszaru Łuku Siekierkowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł i sposobu zasilania w wodę akwenu rezerwatu przyrody „Jeziorko Czerniakowskie”.

Brakuje zatem tego, na co najbardziej czekają deweloperzy – czyli wizji tego, jak ma wyglądać system odprowadzania wód układem zbiorników z pól czerniakowskich do Jeziorka Czerniakowskiego. Miał on być jednocześnie grawitacyjny, przelewowy, szeregowy i kaskadowy. Powstanie takiego układu wodnego jest warunkiem zabudowy okolicy rezerwatu, wpisanym do planu miejscowego Czerniakowa Południowego.

W ramach zakwestionowanej części raportu, wykonawca miał za zadanie stworzyć model hydrauliczny i hydrogeochemiczny Jeziorka, prognozujący stan zwierciadła wód w różnych warunkach. Miał wręcz przedstawić dwa warianty rozwiązań, porównać je ze sobą pod względem technicznym i ekonomicznym, oraz zaproponować i uzasadnić wybór jednego z wariantów. Działania wykonawcy miały w tym trzecim, odrzuconym etapie prac zejść na bardzo praktyczny poziom. Na tym etapie mieliśmy poznać wstępny harmonogram realizacji zadań, możliwe prawnie modele realizacji przedsięwzięcia, aspekty formalno-prawne możliwych modeli finansowania, propozycje działań naprawczych obecnego stanu, pomysł na monitoring/kontrolę stanu ekosystemu J. Czerniakowskiego wraz ze strefą nadbrzeżną.

Co dalej?

- Dokończenie niezbędnych prac zostanie przeprowadzone przez Urząd m.st. Warszawy w jak najszybszym terminie – pociesza Artur Szklarczyk ze stołecznego ratusza. Nie precyzuje jednak, czy oznacza to rozpisanie kolejnego przetargu, a jeśli tak, to w jakim czasie. Jeśli przyjąć terminy realizacji, wpisane w poprzednim przetargu, ponowne przygotowanie trzeciej, odrzuconej części koncepcji wraz z odbiorem prac przez urząd będzie trwać 6 miesięcy. O ile znajdzie się specjalistyczny wykonawca i niemałe pieniądze w budżecie miasta.

Prze końcem obecnej kadencji samorządu (wiosna 2024), stołeczny ratusz może więc nie dostać do rąk kluczowego materiału, potrzebnego do podjęcia decyzji finansowych i prawnych w sprawie dopływu wody do Jeziorka Czerniakowskiego. A nawet jeśli go dostanie, to tak dalekosiężny projekt może co najwyżej wylądować na liście wyborczych obietnic w kolejnej kampanii na prezydenta Warszawy.

Co o tej sytuacji sądzą deweloperzy, którzy chcą budować w najbliższych okolicach Jeziorka Czerniakowskiego? I jak wyglądają ich obecne plany w tym rejonie? O tym jutro.